آزمایش‌های عملکرد کبد میزان سلامت کبد فرد را با اندازه‌گیری سطوح پروتئین، آنزیم‌های کبدی و بیلی‌روبین در خون مشخص می‌کنند. کم یا زیادشدن مقدار آنزیم‌های کبدی در خون می‌تواند هشداری برای فرد باشد؛ زیرا فاصله این آنزیم‌ها از حد نرمال بیانگر عدم عملکرد طبیعی کبد است.
معمولاً در شرایط زیر آزمایش عملکرد کبد تجویز می‌شود:
- بررسی آسیب‌های ناشی از انواع عفونت‌های کبدی از جمله هپاتیت B و C
- بررسی عوارض جانبی برخی داروها که بر کبد تأثیر می‌گذارند
- بررسی میزان کارایی یک درمان خاص در صورت ابتلا به بیماری کبدی
- تجربه اختلالات عملکرد کبدی در فرد
- در صورتی که فرد بیماری‌هایی مانند دیابت، فشارخون، کم‌خونی یا تری گلیسیرید بالا داشته باشد
- در صورتی که فرد اهل مصرف زیاد الکل باشد
- در صورتی که فرد به بیماری کیسه صفرا مبتلا باشد
- متمایل شدن رنگ پوست و چشم به زردی
- آب‌آوردگی شکم یا آسیت
تست آلانین آمینوترانسفراز (ALT)
آلانین ترانس آمیناز (ALT) در فرایند متابولیزه کردن پروتئین توسط بدن استفاده می‌شود. اگر کبد آسیب دیده باشد یا به درستی کار نکند، ALT می‌تواند در خون آزاد شود. این امر باعث می‌شود که سطح ALT افزایش یابد. مقدار بالاتر از حد طبیعی در این آزمایش می‌تواند نشانه آسیب کبدی باشد.
مقادیر بالاتر از ۲۵ IU/L(واحد بین المللی در هر لیتر) در زنان و ۳۳ IU/L در مردان به طور معمول نیاز به آزمایش و ارزیابی بیشتر دارد.
تست آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)
آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) آنزیمی است که در چندین قسمت از بدن از جمله قلب، کبد و عضلات یافت می‌شود. از آنجا که سطح AST به اندازه ALT برای آسیب کبدی خاص نیست، معمولاً برای بررسی مشکلات کبدی همراه با ALT بررسی می‌شود.
هنگامی که کبد آسیب ببیند، AST می‌تواند در جریان خون آزاد شود. نتیجه بالاتر از حد طبیعی آزمایش AST ممکن است نشان دهنده مشکلی در کبد یا عضلات باشد.
دامنه طبیعی AST در بزرگسالان حداکثر IU / L 40 است و ممکن است در نوزادان و کودکان کم سن بیشتر باشد.
تست آلکالین فسفاتاز (ALP)
آلکالن فسفاتاز (ALP) آنزیمی است که در استخوان‌ها، مجاری صفراوی و کبد یافت می‌شود. تست ALP به طور معمول در ترکیب با چندین تست دیگر تجویز می‌شود. مقادیر زیاد ALP ممکن است التهاب کبد، انسداد مجاری صفراوی یا بیماری استخوان را نشان دهد.
کودکان و نوجوانان ممکن است از سطح ALP بالایی برخوردار باشند. زیرا استخوان‌های آنها در حال رشد است. بارداری نیز می‌تواند سطح ALP را افزایش دهد. دامنه طبیعی برای ALP در بزرگسالان معمولاً تا ۱۲۰ IU/L است.
تست بیلی‌روبین
بیلی‌روبین یک ماده زائد است که از تجزیه گلبول‌های قرمز خون حاصل می‌شود و به طور معمول پردازش آن توسط کبد صورت می‌گیرد. این ماده قبل از دفع شدن توسط مدفوع از کبد عبور می‌کند. کبد آسیب‌دیده نمی‌تواند به خوبی بیلی‌روبین را پردازش کند. این موضوع باعث می‌شود تا سطح بالایی از بیلی‌روبین در خون وجود داشته باشد؛ بنابراین سطح بالای بیلی‌روبین خون نشان‌دهنده این است که کبد به درستی کار نمی‌کند.
رنج نرمال این ماده بین 1/0 تا 2/1 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر است. برخی موارد نیز افزایش بیلی‌روبین خون نشان‌دهنده عملکرد نامناسب کبد نیست؛ بلکه به دلیل بیماری‌های ارثی اتفاق می‌افتد.
برخی داروها از جمله داروهای آنتی‌بیوتیک مانند پنی‌سیلین G، داروهای آرام‌بخش مانند فنوباربیتال و …می‌توانند بر نتیجه آزمایش تأثیر بگذارند. در نتیجه پزشک ممکن است از شما بخواهد قبل از انجام تست، از خوردن بعضی داروها اجتناب کنید.