آهن عنصری شیمیایی است که جهت تولید گلبولهای قرمز ضروری باشد. این ماده بخش مهمی از هموگلوبین موجود در گلبولهای قرمز را تشکیل میدهد (هموگلوبین پروتئینی است که اکسیژن را در سرتاسر بدن ما منتقل میکند). آهن همچنین برای تولید بعضی از پروتئینها و آنزیمها در بدن ضروری است.
تقریباً 70 درصد آهنی که جذب میشود برای ساختن هموگلوبین مصرف میشود بقیۀ آن نیز تحت نامهای Ferritin و Hemosiderin در بافتها ذخیره میشود.
معمولا آزمایش آهن خون(Fe) با هدف بررسی انواع کم خونی تجویز میشود.
خونریزی شدید، مشکلات گوارشی و رژیم غذایی نامناسب نیز شرایطی هستند که میتوانند باعث کمخونی فقر آهن باشند.اگر میزان مناسبی از آهن از طریق رژیم غذایی دریافت نگردد، بدن از ذخایر آهن که در بافتها موجود است استفاده مینماید در صورتیکه این روند ادامه پیدا کند سطح آهن خون پایین میآید و فرد به کمخونی فقر آهن مبتلا میشود .بعضی از علائم کمخونی فقر آهن عبارتند از: خستگی و بیحالی مزمن گیجی، ضعف و سردرد.
در حالت بر عکس اگر میزان آهن در خون زیاد باشد این میزان به صورت متناوب در بافتها ذخیره میگردد و به مرحله ای میرسد که بافتها صدمه میبینند مانند صدماتی که به بافت کبد و پانکراس میرسد.از علائم افزایش آهن در بدن میتوان به درد مفاصل، ضعف و خستگی، درد ناحیه شکمی، تحلیل رفتن میل جنسی و مشکلات قلبی اشاره کرد.
* مقادیر نرمال:
کودک زیر 7 سال: 100-40 میکروگرم در دسی لیتر
کودک بالای 7 سال: 120-50 میکروگرم در دسی لیتر
زنان: 170-50 میکروگرم در دسی لیتر
مردان: 175-65 میکروگرم در دسی لیتر