آزمایش اسید اوریک (Uric acid) آزمایشی است که برای تعیین سلامت کلیه‌ها انجام می‌شود. اسید اوریک یک ترکیب نیتروژنی است که در نتیجه تجزیه نهایی کاتابولیسم پورین (Purine catabolism) تولید می‌شود. ۲۵ درصد اسید اوریک از طریق روده و ۷۵ درصد آن از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود.
هدف از انجام آزمایش uric acid ، تشخیص مقدار اسید اوریک موجود در خون فرد آزمایش دهنده است.
سطح اوریک اسید بالا ، هیپراوریسمی (Hyperuricemia) نام دارد. بالا بودن میزان آن در بدن خطرناک و سبب بروز بیماری هایی مانند نقرس، سنگ کلیه و دیابت خواهد شد. نقرس نوعی آرتریت است که بر اثر تجمع زیاد اسید اوریک uric acid در بدن ایجاد شده و باعث تورم مفاصل، به ویژه در پا و انگشتان بزرگ پا می‌شود. پیک شیوع این بیماری در میانسالی و در مردان است.
یکی دیگر از علل تجمع اسید اوریک در بدن ، افزایش مرگ سلولی در اثر سرطان یا در دوره درمان سرطان است.
همچنین در برخی موارد نادر میزان اوریک اسید در بدن بسیار پایین است. این وضعیت هیپواورسیمی (Hypouricemia) نامیده می‌شود. هیپواوریسمی در موارد زیر ایجاد می شود :
- مصرف داروهای خاص
- ابتلا به بیماری زمینه‌ای مانند نئوپلازی
- بیماری کبد یا کلیه
- یکی از علائم سندرم فانکونی است
- اختلال لوله های کلیه
شرایط نمونه گیری
برای انجام آزمایش اسید اوریک خون، نیاز است تا فرد آزمایش دهنده، بین ۸-۱۰ ساعت قبل از انجام آزمایش، ناشتا باشد.
آزمایش اسید اوریک هم با نمونه خون و هم با نمونه ادرار انجام می‌شود. برای آزمایش اوریک اسید ادرار ممکن است نیاز باشد تا یک نمونه ادرار ۲۴ ساعته جمع‌آوری شود. البته به جز نمونه خون و نمونه ادرار، این آزمایش با مایعات بدن از جمله مایع مغزی نخاعی یا مایع مفصلی نیز قابل انجام است.
مقدار نرمال اسید اوریک
| جنسیت | محدوده مرجع |
| آقایان | 3.6 تا 8.2 |
| بانوان | 2.3 تا 6.1 |
| کودکان | 2.2 تا 5.2 |